Đến với mảnh đất Lệ Thủy không ai lại không biết đến làn điệu hò khoan Lệ Thủy với năm mái có sức sống mạnh mẽ cuốn hút lòng người đó là: Mái chè, mái xắp, mái nện, mái ba, mái ruỗi. Hò khoan Lệ Thủy rất vinh dự đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2017. Trong xu thế hội nhập ngày nay, những dòng nhạc trẻ, những dòng nhạc lai căng tràn vào trong nước rất nhiều, nhưng không phải vì thế mà quên đi bản sắc văn hóa Việt. Để giữ gìn, bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, đặc biệt là dòng nhạc dân gian. Hàng năm Phòng giáo dục Lệ Thủy đã tổ chức hội thi “ Hát dân ca, hò khoan Lệ Thủy” đối với các bậc học, bên cạnh tạo không khí vui tươi trong các trường học thì điều đặc biệt là giúp các em giữ gìn được những nét đẹp văn hóa, những giá trị văn hóa mà ông cha ta đã xây dựng nên, đó là những làn điệu dân ca.

Năm học 2017-2018, Phòng giáo dục Lệ Thủy tổ chức hội thi “Hát dân ca hò khoan Lệ Thủy” đối với bậc THCS. Nếu như cách đây 5 năm về trước hội thi này chỉ có giọng ca của các em học sinh thì những năm trở lại đây bên cạnh học sinh còn có sự tham gia biểu diễn của các thầy cô giáo. Thấy được ý nghĩa, tầm quan trọng của hội thi, ngay từ đầu năm học, Chi bộ, ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo BCH công đoàn, GV dạy nhạc của trường lên kế hoạch cụ thể và triễn khai tập luyện. Sau thời gian các buổi học trên lớp, trong các buổi sinh hoạt câu lạc bộ hò khoan, giáo viên và học sinh đều tập trung tại văn phòng nhà trường để luyện tập. Các em học sinh, từ chổ rụt rè nhút nhát, có những em hát còn phô, những điệu múa ban đầu còn chưa nhịp nhàng uyển chuyển nhưng với sự đam mê, hứng thú, lòng nhiệt tình của các thầy cô đã truyền lửa, truyền cảm hứng cho các em. Từ những làn điệu rất khó tập nhưng với sự yêu thích đặc biệt là sự nhiệt tình của cô và trò, đã chuyển từ khó thành dễ, mỗi lần tập là các em có thêm kinh nghiệm. Nếu như trước đó các em hát còn phô, luyến chưa hay thì giờ đây các làn điệu dân ca đã thấm nhuần vào trong các em. Trong quá trình tập luyện, biết bao trăn trở, biết bao lo lắng làm thế nào để các em có thể hát tốt, hát đúng, có thể mang đến cho mọi người những câu hò hay, những điệu múa đẹp đó là những băn khoăn trăn trở của mỗi một giáo viên dạy nhạc chúng tôi cũng như ban giám hiệu nhà trường.

Đến với hội thi “Hát dân ca hò khoan Lệ Thủy” cấp huyện ngày 14-11-2017 các thầy cô giáo và các em học sinh của trường THCS Hồng Thủy đã thể hiện tổ khúc dân ca Bình Trị Thiên với các điệu hò Mái nhì, Lí ngựa ô (Huế), mái chè, mái xắp (hò khoan Lệ Thủy)… thật mượt mà, trong sáng, hồn nhiên, nhí nhảnh nhưng thật ý nghĩa cùng với đạo cụ biểu diễn thật độc đáo đã tái hiện được cuộc sống lao động, sinh hoạt vui tươi lạc quan của người dân Việt Nam cần cù, chịu khó, những động tác thật nhịp nhàng uyển chuyển nhưng rất sáng tạo của các em tạo nên không khí vui tươi, rộn ràng cho cả khán phòng. Tiết mục dự thi của trường được ban giám khảo cũng như khán giả đánh giá cao.  Kết quả chung cuộc trường đạt giải ba (xếp thứ 6) trong tổng số 27 trường toàn huyện, đó là món quà thật ý nghĩa, góp phần vào ngày hội một bông hoa ngát hương dâng lên thầy giáo, cô giáo kính yêu nhân ngày nhà giáo Việt nam 20/11.

Hội thi đã khép lại nhưng dư âm của nó còn vang mãi, những dấu ấn từ hội thi không phải là vị thứ cao thấp mà là ý nghĩa của hội thi để lại, đó là thế hệ con cháu - thế hệ tương lai đã bảo tồn được giá trị phi vật thể mà cha ông đã để lại. Với giá trị của nền văn hóa được lưu truyền qua nhiều thế hệ, tin tưởng rằng trong thời gian không xa hò khoan Lệ Thủy không chỉ dừng lại là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mà cao hơn nữa đó là trở thành di sản văn hóa phi vật thế của thế giới.